De CSRD is onderdeel van de European Green Deal, een pakket beleidsinitiatieven dat de EU moet helpen met de groene transitie, waarbij het einddoel klimaatneutraliteit in 2050 is. Waarom is dat belangrijk? Omdat we er samen voor moeten zorgen dat de opwarming van de aarde onder de 1.5℃ blijft. De CSRD is hiervoor een stapje vooruit. Het bevordert de ‘niet-financiële rapportageverplichting’. Zo helpt het belanghebbenden – zoals banken, investeerders en klanten – om inzicht te krijgen in de impact[1] van bedrijven en om hun duurzaamheidsprestaties met elkaar te kunnen vergelijken. In opvolging van de podcastaflevering met Move to Impact hieronder 7 vragen en antwoorden over de CSRD:
1. Voor wie en wanneer?
- Beursgenoteerde bedrijven moeten al in het boekjaar 2024 voldoen aan de CSRD;
- Het grotere mkb in boekjaar 2025. Dit zijn bedrijven die voldoen aan twee van de drie criteria:
- gemiddeld meer dan 250 medewerkers,
- meer dan € 20 miljoen op de balans,
- of een netto jaarlijkse omzet hoger dan € 40 miljoen;
- Kleine en middelgrote mkb-ers in boekjaar 2026 (beursgenoteerde ondernemingen, kleine en middelgrote kredietinstellingen en (her)verzekeringsondernemingen).
Val je niet in deze doelgroep? Realiseer je dan dat het is slechts een kwestie van tijd is voordat je ook met de CSRD te maken krijgt (bv. als je in de keten zit van een partner die wel verplicht is om volgens de CSRD te rapporteren).
2. Om wat voor een soort informatie gaat het?
Nog niet alle details zijn op dit moment bekend, maar de verwachting is dat de standaarden in het tweede kwartaal van 2023 definitief gemaakt zullen worden. Uit de concept standaarden blijkt dat de verslaglegging volgens de CSRD uit drie ‘lagen’ bestaat:
- Nieuwe informatievoorziening o.b.v. de CSRD;
- Indicatoren uit wetgeving/standaarden die nu al verplicht zijn;
- Prioriteiten die volgen uit de dubbele materialiteitsanalyse (maar in ieder geval moet klimaatverandering en eigen personeel terugkomen in de verslaglegging).
Het rapport moet volgens via een digitaal format aangeleverd worden en de content wordt beoordeeld door een externe ‘assurance provider’, zoals een accountant.
3. Zijn er ook voordelen i.p.v. verplichting aan deze nieuwe EU wet?
Op zich ben ik niet voor verplichtingen. Toch zie ik ook voordelen:
De dubbele materialiteitsanalyse
Een cruciaal onderdeel van de Europese duurzaamheidsverslaggeving is de zogeheten dubbele materialiteit; dit houdt in dat je moet rapporteren over het effect van de eigen bedrijfsactiviteiten op mens, milieu en samenleving en tegelijkertijd over de risico’s van buitenaf zoals klimaatverandering of grondstoffenschaarste. Het is een goede opdracht voor jou (en je partners) om risico’s in te schatten en je daar tijdig op voor te bereiden.
Ketensamenwerking
Je zult niet alleen over je eigen duurzaamheidsprestaties moeten rapporteren, maar daarin ook je klanten en leveranciers mee moeten nemen. Misschien denk je ‘maar daar heb ik helemaal geen invloed op’ of ‘ik heb geen idee’ of ‘Jee, dat wordt complex’. Dat kan allemaal waar zijn, maar toch biedt de dubbele materialiteitsanalyse je de kans om goede gesprekken te starten en samen op onderzoek uit te gaan op welke thema’s je kunt samenwerken voor meer positieve impact. Je leert elkaar dus beter kennen en dat zou best wel eens meer business op kunnen gaan leveren bij bestaande relaties, en/of juist nieuwe partners en klanten aantrekken.
Lange termijnstrategie
De CSRD is bedoeld om bedrijven structureel aan duurzaamheidsthema’s – de CSRD ESG-thema’s genoemd – te laten werken. Zo werk je aan een eerlijkere, groenere, gezondere, gelijkwaardige wereld voor volgende generaties. Belangrijk voor (de verkoop van je bedrijf aan) jouw opvolger.
Versterken van je bedrijfscultuur
De wereld om ons heen verandert snel, en gaat niet vanzelf de goede kant op. Om met die verandering om te gaan, wordt de cultuur binnen je bedrijf steeds belangrijker. Steeds vaker zoeken mensen naar houvast en zingeving. De CSRD helpt je om woorden te geven aan en acties op te zetten om die zingeving, ofwel impact, vorm te geven. Als dat op een authentieke manier gebeurt, heeft dat aantrekkingskracht. Heel welkom in deze krappe arbeidsmarkt, hoor ik om me heen.
De CSRD gaat ervoor zorgen dat iedereen in het bedrijf belang krijgt bij de duurzaamheidsprestaties van het bedrijf. Realiseer je dat dit een super waardevol traject voor je bedrijf kan zijn. Hiermee kun je de onderlinge samenwerking verbeteren en dus de waarde(n) van je bedrijf vergroten.
– Amber Kesselaer, Move to Impact
4. Wie binnen mijn bedrijf kan ik verantwoordelijk maken voor de uitvoering van de CSRD?
Alle medewerkers, ook jijzelf, maken impact en dragen daarom hun steentje (en informatie aan) bij aan de verantwoording t.a.v. de duurzaamheidsprestaties. Echter, voor de verslaglegging zou jouw Financial de lead moeten nemen. Duurzaamheid gaat tenslotte over continuïteit, de weerbaarheid en de toekomstbestendigheid van je organisatie. Dat is het werkterrein van de afdeling Finance & Control. Hij / zij zal de niet-financiële informatie moeten verzamelen en controleren op betrouwbaarheid. Vervolgens moet het ge(her)waardeerd en gecombineerd worden met de financiële data in een rapportage.
Zorg voor een gemeenschappelijke taal als het gaat om duurzaamheid, zodat medewerkers van verschillende afdelingen en in verschillende rollen met elkaar kunnen communiceren. – Elise
5. Zijn er al Nederlandse bedrijven die voldoen aan de CSRD?
Nee. Uit een onderzoek van KPMG – Sustainability Reporting-jaarverslagen (juli 2022) – blijkt dat er nog geen enkel Nederlands bedrijf voldoet aan de CSRD. Philips, DSM en Ahold Delhaize zijn het verst op dit vlak.
6. Hoe ga ik van start?
Check eerst of en vanaf wanneer je verplicht bent om aan de CSRD te voldoen.
Verder adviseren we om aan de slag te gaan met het stellen van prioriteiten, het formuleren van concrete KPI’s, het meten van data én dashboarding voor de visualisatie van de vooruitgang. Je kunt hierbij onderstaand stappenplan van Move to Impact volgen:
7. Ik heb behoefte aan ondersteuning. Hoe maak ik een goede keuze?
Er komen steeds meer partijen die aanbieden om bedrijven klaar te stomen voor CSRD. Ons advies is te kiezen voor een partij die zorgt voor de juiste processen om de juiste data te verzamelen. Die bewijslast heb je straks echt nodig. Een voorbeeld; Natuurlijk kun je een eerste materialiteitsanalyse in huis op een A4-tje uitwerken met je MVO team om zo gevoel te krijgen bij je materialiteiten (prio’s) en dat verifieren door een gesprek met een paar stakeholders hierover te voeren. Maar dit is geen gedegen analyse gebaseerd op input van je stakeholders. We willen je waarschuwen voor het nemen van ‘shortcuts’. Dat lijkt sneller en goedkoper, maar het kan ook betekenen dat je op de lange termijn je beleid moet bijstellen of overhaast zaken op moet gaan pakken.
Tips
- Koop het boek ‘Impactvol ondernemen in de praktijk’ waarin de basis van de CSRD staat uitgelegd en hoe je dit per rol binnen je bedrijf kunt toepassen. Heeft geeft je beeld & taal om intern over de CSRD (en impact) te praten;
- Luister naar de podcastaflevering #10, #14 en #19 van ‘Elise in MVO-land’;
- Bekijk de rapportages van Philips, DSM en Ahold om daar inspiratie uit te halen;
- Sluit je aan bij initiatieven of platfora die je voorzien in de laatste ontwikkelingen rondom de CSRD.
- Kijk ook even hier wat Vonk voor je kan doen.
Heb je nog vragen of aanvullingen, laat het me dan weten!
[1] Impact: de gevolgen van de kernactiviteiten van een bedrijf op zijn omgeving, uitgedrukt in verandering (toe- en afname) van de zes vormen van kapitaal (sociaal netwerk kapitaal, menselijk kapitaal, geproduceerd kapitaal, natuurlijk kapitaal, intellectueel kapitaal en financieel kapitaal).